Chính sách nhân văn, lan tỏa phúc lợi toàn dân

Năm 2025 có ý nghĩa đặc biệt, là năm cuối cùng thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội 5 năm giai đoạn 2021 – 2025. Trong bối cảnh đó, Hà Nội đặt mục tiêu phát triển không chỉ về kinh tế mà còn về phúc lợi, an sinh, hướng đến sự phát triển hài hòa, bền vững. Nghị quyết 19/2025/NQ-HĐND chính là minh chứng cho tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau”, cụ thể hóa các quy định của Luật Thủ đô năm 2024 về chính sách an sinh xã hội.

Theo Nghị quyết, Hà Nội phấn đấu tỷ lệ bao phủ BHYT đạt 95,5% dân số; tỷ lệ lao động tham gia BHXH bắt buộc đạt 47,5%; BHXH tự nguyện đạt 3,5%; và tỷ lệ lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp đạt 45%. Các chỉ tiêu này thể hiện rõ quyết tâm của Thành phố trong việc đưa chính sách bảo hiểm trở thành công cụ quan trọng bảo vệ người lao động, giúp người dân yên tâm làm việc, ổn định cuộc sống.

Để hiện thực hóa các mục tiêu đó, Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT do Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội làm Trưởng ban được giao nhiệm vụ điều hành xuyên suốt, tập trung vào các giải pháp đột phá như tăng nhanh tỷ lệ bao phủ, giảm nợ đóng bảo hiểm, mở rộng nhóm tham gia tự nguyện. Bên cạnh đó, Hà Nội đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 trong lĩnh vực BHXH, BHYT, giúp người dân dễ dàng tra cứu, đăng ký và tiếp cận chính sách.

Thời gian qua, BHXH Thành phố đã phối hợp với các sở, ngành tham mưu trình HĐND Thành phố ban hành nhiều nghị quyết hỗ trợ thiết thực như Nghị quyết 03/2022/NQ-HĐND, Nghị quyết 21/2023/NQ-HĐND, Nghị quyết 12/2024/NQ-HĐND. Việc tiếp tục ban hành Nghị quyết 19/2025/NQ-HĐND cho thấy sự nhất quán của Hà Nội trong việc mở rộng chính sách, tăng mức hỗ trợ tài chính cho các đối tượng chính sách xã hội, đặc biệt là nhóm yếu thế.

Theo quy định mới, thành phố Hà Nội sẽ hỗ trợ thêm 50% mức đóng BHXH tự nguyện cho người thuộc hộ nghèo; 60% cho người thuộc hộ cận nghèo; và 10% cho các đối tượng khác. Đối với BHYT, Hà Nội hỗ trợ 100% mức đóng cho thành viên hộ gia đình thoát nghèo, người cao tuổi từ 70 đến dưới 75 tuổi, người khuyết tật nhẹ, người dân tộc thiểu số chưa có thẻ BHYT. Ngoài ra, học sinh – sinh viên có hoàn cảnh khó khăn thuộc hộ nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình được hỗ trợ thêm 70%, còn người dân thuộc hộ sản xuất nông – lâm – ngư nghiệp mức sống trung bình được hỗ trợ 30% mức đóng.

Chính sách này giúp hàng nghìn người dân Thủ đô giảm đáng kể gánh nặng tài chính, mở rộng cơ hội tiếp cận dịch vụ y tế và bảo đảm an sinh lâu dài. Theo thống kê sơ bộ của BHXH Hà Nội, chỉ trong 6 tháng đầu sau khi Nghị quyết được ban hành, số người đăng ký tham gia BHXH tự nguyện tăng hơn 12% so với cùng kỳ năm trước.

Là người được thụ hưởng chính sách, bà Lê Thị Lành (xã Phù Đổng, thành phố Hà Nội) cho rằng, chính sách này không chỉ giúp người dân yên tâm hơn về sức khỏe khi được chăm lo về BHYT, mà quan trọng hơn đã tạo động lực để những người lao động tự do, yếu thế bắt đầu tích lũy cho tuổi già.

“Tôi là một người lao động tự do, trước đây gánh nặng tài chính là rào cản lớn nhất khiến tôi không dám nghĩ đến việc tham gia BHXH tự nguyện. Chúng tôi luôn lo sợ khi về già sẽ không có lương hưu và phải dựa vào con cái. Mới đây, được nghe cán bộ xã tuyên truyền về Nghị quyết 19, gia đình tôi thuộc diện cận nghèo nên được Thành phố hỗ trợ thêm tới 60% mức đóng. Gánh nặng tài chính giảm đi gần một nửa, điều này thực sự là một sự khích lệ rất lớn. Tôi tin rằng, với sự hỗ trợ này, mục tiêu có lương hưu khi hết tuổi lao động hoàn toàn nằm trong tầm tay của những người lao động tự do như chúng tôi”, bà Lành chia sẻ.

Không chỉ người dân, các chuyên gia cũng đánh giá cao tính nhân văn và hiệu quả lâu dài của Nghị quyết 19. Theo họ, việc “phủ sóng” BHXH, BHYT giúp hình thành thói quen chủ động tham gia an sinh trong cộng đồng, chuyển từ “bị động nhận hỗ trợ” sang “chủ động bảo vệ bản thân”. Khi người dân tích cực tham gia bảo hiểm, ngân sách Nhà nước cũng giảm áp lực trong việc chi trả trợ cấp xã hội về sau.

Đáng chú ý, Nghị quyết 19 quy định rõ mức hỗ trợ sẽ được điều chỉnh tương ứng khi Nhà nước thay đổi chính sách, đảm bảo tính linh hoạt, bền vững và phù hợp thực tế. Đây là bước tiến mới trong quản lý chính sách, tránh tình trạng chính sách “chậm nhịp” so với đời sống kinh tế – xã hội.

Theo đánh giá của BHXH thành phố Hà Nội, việc triển khai Nghị quyết đã tạo hiệu ứng tích cực. Các quận, huyện, xã, phường đều tăng cường tuyên truyền, vận động người dân, đặc biệt ở vùng ngoại thành, khu vực nông nghiệp và làng nghề. Nhiều địa phương còn sáng tạo hình thức truyền thông, như “Ngày hội BHXH toàn dân”, “Tháng vận động BHYT học sinh – sinh viên”, giúp chính sách đi sâu vào đời sống thực tế.

Các tổ chức đoàn thể như Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Nông dân cũng vào cuộc mạnh mẽ, hướng dẫn hội viên, đoàn viên cách thức tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình. Sự chung tay của cả hệ thống chính trị là yếu tố quyết định giúp Nghị quyết sớm đi vào cuộc sống, mang lại hiệu quả thiết thực cho người dân.

Với những bước đi cụ thể, đồng bộ và mang tính nhân văn sâu sắc, Nghị quyết 19/2025/NQ-HĐND đang góp phần hiện thực hóa mục tiêu nâng cao phúc lợi và chất lượng sống của người dân, khẳng định vị thế Hà Nội là địa phương tiên phong trong công tác an sinh xã hội. Đây cũng là bước tiến quan trọng để Thủ đô xây dựng hình ảnh một đô thị hiện đại, văn minh, giàu tính nhân ái – nơi mỗi người dân đều được bảo vệ bởi chính sách an sinh toàn diện.