Bảo vệ môi trường chưa trở thành nếp sống, văn hóa của người dân

Tại Hội thảo “Góp ý dự thảo các văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng” do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tổ chức ngày 7/11, Tổng hội Địa chất Việt Nam đã có một số ý kiến góp ý.

Tổng hội Địa chất Việt Nam nhất trí với nội dung các dự thảo Văn kiện trình Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Dự thảo các Văn kiện đã thể hiện rõ tầm nhìn chiến lược, khát vọng phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, thể hiện tầm nhìn dài hạn, tư duy chiến lược và khát vọng mạnh mẽ đưa Việt Nam trở thành nước phát triển, có thu nhập cao vào giữa thế kỷ XXI. Tư duy phát triển được mở rộng từ “đổi mới” sang “phát triển sáng tạo – bền vững – bao trùm”, phù hợp với xu thế toàn cầu. Nội dung thể hiện tính khái quát và tính chiến lược, thể hiện rõ sự kế thừa và phát triển.

Theo Tổng hội Địa chất Việt Nam, Dự thảo Báo cáo đã nêu rõ định hướng phát triển đất nước toàn diện, hài hòa, đã cụ thể hóa rõ 6 định hướng phát triển lớn đến năm 2045, gắn kết giữa phát triển kinh tế – xã hội – văn hóa – con người – quốc phòng – đối ngoại và xác định rõ ba khâu đột phá chiến lược mới: (1) Hoàn thiện thể chế phát triển hiện đại, hội nhập, pháp quyền. (2) Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đội ngũ lãnh đạo chiến lược và (3) Phát triển hạ tầng đồng bộ, trọng tâm là hạ tầng số, hạ tầng xanh, hạ tầng tri thức.

Dự thảo Báo cáo thể hiện rõ quan điểm “lấy con người làm trung tâm, chủ thể và mục tiêu của phát triển”; đổi mới mạnh mẽ tư duy về quản trị quốc gia hiện đại; đề cao vai trò nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, quản trị theo nguyên tắc minh bạch, trách nhiệm giải trình và hiệu quả. Thúc đẩy phân cấp – phân quyền – kiểm soát quyền lực, tạo không gian sáng tạo, trách nhiệm và dám làm cho đội ngũ cán bộ.

Dự thảo Báo cáo đã khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng và sức mạnh đại đoàn kết dân tộc và thể hiện rõ quan điểm đối ngoại độc lập, tự chủ, hội nhập sâu rộng

Dự thảo Báo cáo Chính trị trình Đại hội XIV của Đảng là một văn kiện có tầm chiến lược cao, toàn diện và mang tính kế thừa – phát triển sâu sắc.

Văn kiện không chỉ tổng kết 40 năm đổi mới mà còn định vị rõ con đường phát triển của Việt Nam trong kỷ nguyên hội nhập, chuyển đổi số và phát triển bền vững.

Về an ninh tài nguyên, Dự thảo có nêu “bảo đảm an ninh tài nguyên”, “bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu”, coi “an ninh môi trường” như một dạng an ninh phi truyền thống. Đề nghị xem xét định hướng xây dựng an ninh tài nguyên là thành phần của an ninh quốc gia toàn diện, đồng thời có cơ chế điều phối chiến lược.

Về năng suất tài nguyên và GDP xanh, Dự thảo có đề cập đến “tăng trưởng xanh” và “kinh tế tuần hoàn”, song đề nghị nêu rõ chỉ tiêu năng suất tài nguyên (resource productivity) hay “GDP xanh”. Theo đó, đề nghị tích hợp hệ thống hạch toán tài nguyên quốc gia (Natural Capital Accounting) vào thống kê và kế hoạch phát triển 5 năm để đánh giá đúng chất lượng tăng trưởng.

Về thị trường tài nguyên và môi trường, Dự thảo xác định phải “định giá và hạch toán tài nguyên”, đề nghị có chủ trương để hình thành thị trường tài nguyên – môi trường với cơ chế vận hành minh bạch.

Về quy hoạch dựa trên vốn tự nhiên, Dự thảo có nêu nhiệm vụ “rà soát, điều chỉnh các quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch không gian biển, quy hoạch vùng”, nhưng chưa đề cập việc lồng ghép yếu tố “vốn tự nhiên” và “sức tải môi trường”. Đề nghị bổ sung chủ trương xác định rõ “vốn tự nhiên” Việt Nam làm cơ sở quy hoạch phát triển.

Có chủ trương tăng cường công tác điều tra cơ bản địa chất, điều tra cơ bản địa chất về khoáng sản, đặc biệt là khoáng sản chiến lược, khoáng sản ẩn sâu trên đất liền và biển và có cơ chế bảo đảm nguồn lực thực hiện.

Về văn hoá tài nguyên – văn hoá môi trường, Dự thảo đã nhìn nhận đúng thực tế “bảo vệ môi trường chưa trở thành nếp sống, văn hóa của người dân”. Đề nghị xác định xây dựng văn hoá tài nguyên và văn hoá sinh thái là nhiệm vụ nền tảng của phát triển bền vững. Theo đó, cần có chủ trương lồng ghép giáo dục xanh, công dân xanh, văn hoá tiết kiệm tài nguyên vào chương trình giáo dục quốc dân và tiêu chí đánh giá cán bộ.